Collateralen

De gevolgen van de vernauwing worden niet alleen bepaald door de mate van vernauwing, maar ook door de snelheid waarmee de obstructie is ontstaan.

Als compensatie voor de vernauwing van het bloedvat en de verminderde doorbloeding kan er een dilatatie van het vat optreden en kan collaterale circulatie tot ontwikkeling komen.
De langzame progressie van atherosclerotische laesies tot een totale stop in de arteriële bloedbaan kan worden gecompenseerd door een uitgebreid netwerk van collateralen, als deze collateralen maar de gelegenheid hebben gehad om tot ontwikkeling te komen.

In de figuur ziet U bij (a) de aanvangssituatie zonder beperkingen in de doorvoer. Bij (b) ziet U de eindsituatie waarbij het hoofdvat volledig verstopt is en de diameter van het overbruggende vat is toegenomen.