Bij vernauwingen van slagaders treedt in het lichaam een compensatiemechanisme in werking waardoor de gevolgen aanvankelijk kunnen worden beperkt.
Een slagader kan een vernauwing van 40% compenseren door ter
plaatse van de vernauwing (verdikking van de intima) te verwijden
(ruimer worden van de adventitia). Daarnaast kunnen soms een
aantal kleinere bloedvaten die het vernauwde segment overbruggen
gaan functioneren als een netwerk van collateralen.
| Op deze arteriografie van het rechter
bovenbeen is er slechts een geringe hoeveelheid contrast
in de arteriën zichtbaar. De arteriën worden gevoed
door collateralen die vanaf het niveau van de arteria
iliaca langs de embolische afsluiting van de arteria
femoralis naar distaal stromen. Bij afsluitingen die
geleidelijk onstaan kunnen de collateralen groeien en in
die situatie kan de bloedvoorziening door de collaterale
circulatie zo adequaat worden opgevangen dat de patiënt
nauwelijks klachten heeft. Een voorbeeld van collaterale circulatie bij een patiënt met een volledige occlusie van de a. femoralis communis, a. femoralis superficialis en a. femoralis profunda, ziet u op de begeleidende figuur. Door de vele collaterale wordt het distale deel van de a. femoralis profunda gevoed. |
 |
Voor de ontwikkeling van deze compensatoire mechanismen is tijd nodig: bij een chronisch probleem is het effect beter dan bij een acuut probleem.
Vernauwingen van het arteriële systeem leiden tot een aantal specifieke ziektebeelden, die afhankelijk zijn van de plaats waar de vernauwingen zich als eerste manifesteren. Het gevolg van deze vernauwing is ischemie in het orgaan dat door de betreffende vaten van bloed wordt voorzien. Deze ischemie kan tijdelijk zijn of blijvende gevolgen hebben.